Shivanın avatarları

0
3
Shiva Avatarları kapak

Hindu dininin en önemli tanrı figürlerinden birisi hiç kuşkusuz Tanrı Shivadır. Shivanın avatarları pek çok olduğu hakkında hikayeler Hindu dini mitolojisinde hep anlatılır. Örneğin Güney Hindistandaki Thiruvilayadal Puranam destanına göre Tanrı Shiva‘nın 64 tane Avatarı vardır. Bunlar Madurai’deki Shri Meenakshi Tapınağında bulunan çizimlerde tasvir edilmiştir.

Bu avatarlardan bazıları ektedir.

Ermiş Pippalada

Bilge Dadhichi ve karısı Suvarcha’nın oğludur; ancak anne ve babasını erken yaşta kaybetmiş ve halası Dadhimati tarafından büyütülmüştür. 

Bazı bilge kişiler Pippalada’ya gelerek ona yaşamın amacını sorar. Pippalada, kendisiyle birlikte inziva yaşantısı sürerlerse cevabı öğreneceklerini söyler. Bunun üzerine altı bilge kişi bir yıl boyunca Pippalada’nın yanında kalır ve bu süre içinde altı soru daha sorarlar. Bu sorular ve verilen cevaplar daha sonra Prashna Upanishad öğretisi olarak kabul edilmiştir. 

Upanişadlar’da sözü edilen altı bilge kişi şunlardı: Sukeśas Bhāradvāja, Saivya Satyakāma, Sauryāya Gārgya, Kausalya Āśvalāyana, Bhārgava Vaidarbhi ve Kabandhin Katyāyana.

avatar pipalada
Ermiş Pippalada

Nandi

Tanrı Shiva’nın kendi bekçisi ve binek hayvanı olan Nandi (Boğa), Shiva Mahapurana’ya göre aynı zamanda onun avatarıdır. 

Nandi, bilge Shilada’nın oğludur. Shilada, ölümsüzlüğe ve Shiva’nın inayetine layık bir çocuğa sahip olmak için ciddi bir fedakarlık yapmış ve Nandi’yi oğlu olarak kabul etmiştir. Shiva Purana, Nandi’nin Shilada tarafından gerçekleştirilen bir yajnadan (Fedakarca yapılan dinsel sunu) doğduğunu söyler. 

Nandi, Shiva’nın ateşli bir adanmışı olarak büyüdü ve Narmada Nehri kıyısındaki bir ashramda onun kapı bekçisi ve bineği olmak için ağır bedeller ödedi. Bölgesel efsaneye göre bu yer, günümüzde Jabalpur’daki Nandikeshwar Tapınağı’dır.

avatar nandi
Mysore şehrindeki Chamundeshwari Tapınağında Nandi Heykeli © Wikimedia Commons

Virabhadra

Daksha’nın Yagnya’sını yok eden Şiva’nın vahşi, öfkeli ve savaşçı formu. Virabhadra bir keresinde Tanrı Vişnu’nun avatarı Narasingha ile de karşılaşmış ama ona boyun eğdirememiştir.

Virabhadra, Puranalarda (Hindu yazıtları) Bhadrakali ile birlikte Daksha yajnasına katılan tanrılara saldıran intikamcı bir varlık olarak görünür. Çıkan arbedede Bhaga’nın gözleri oyulur, Agni, Mitra ve Chandra da saldırıya uğrar. Daksha’nın kaderi çeşitli metinlerde farklı farklı anlatılmaktadır. Bir metinde Virabhadra, onun başını keser, Şiva’dan af dilemesini ister. Başka bir yazıtta ise Virabhadra’yı yenen Vişnu tarafından kurtarılır.

avatar Virabhadra
Virabhadra Heykeli Uthangarai, Dharmapuri © Wikimedia Commons

Sharabha

Shiva’nın Sharabha isimli enkarnasyonu muazzam bir güce sahip sekiz bacaklı ve aslan-kuş karışımı mitolojik bir yaratıktır. Tanrı Vishnunun Narasimha isimli vahşi avatarını pasifize etmek amacıyla ortaya çıkmıştır. 

Narasimha – Sharabha efsanesi, tanrıların birbirlerini yenmeleri veya öldürmeleri amacıyla efsanevi hayvan formlarına bürünmeleriyle bağlantılıdır. Vişnu, evrende terör estiren ve Shiva’ya adanmış bir asura (iblis) kralı olan Hiranyakashipu’yu öldürmek için Narasimha kılığına girmiştir.

Hiranyakashipu’yu öldürdükten sonra Narasimha’nın öfkesi bütün dünyayı tehdit etti. Tanrıların emriyle Şiva, Narasimha ile mücadele etmesi için Virabhadra’yı gönderdi. Virabhadra başarısız olunca Shiva, Sharabha olarak göründü. Narasimha’ya saldırıp onu hareketsiz bıraktı. Böylece Narasimha’nın korkunç öfkesi bastırılmış oldu.

Sharabha’nın daha sonra Narasimha’nın başını kestiği ve derisini yüzdüğü, Shiva’nın deriyi ve aslan başını bir giysi olarak giydiği de söylenir.

avatar Sharabha
Sharabha figürü, Munneshwaram Tapınağı, Sri Lanka © Wikimedia Commons

Aswatthama

Mahabharata destanında geçen bir hikayeye göre Ashwatthama, Drona ve Kripi’nin oğluydu. Ormandaki bir mağarada (günümüzde Dehradun’daki Tapkeshwar Mahadev Tapınağı) doğdu. Babası Drona, Şiva ile aynı yiğitlikte bir oğul sahibi olabilme amacıyla Shiva’yı memnun etmek için yıllarca fedakarlıkta bulunmuştur.

Drona, alnında ona insanlar dışında tüm canlılar üzerinde güç veren ilahi bir mücevherle doğmuştu. Bu tılsım onu açlıktan, susuzluktan, yorgunluktan, yaşlılıktan, hastalıklardan ve silahlardan uzak tuttu, yenilmez ve ölümsüz kıldı. 

Savaşta uzman olmasına rağmen, Drona parası ve mülkü olmayan basit bir hayat yaşıyordu. Sonuç olarak Ashwatthama zor bir çocukluk geçirdi, ailesinin süt alacak bile parası yoktu. Ailesine daha iyi bir yaşam sağlamak isteyen Drona, eski sınıf arkadaşı ve dostu olan Drupada’dan yardım istemek için Panchala Krallığı’na gitti. 

Drupada, Drona’ya kral olduğunda ülkesinin yarısını onunla paylaşacağına dair söz vermişti. Ancak Drupada, bir kral ile bir dilencinin arkadaş olamayacağını iddia ederek dostluğunu reddetti ve Drona’yı küçük düşürdü. Drona’nın içinde bulunduğu kötü durumu gören Kripa, Drona’yı Hastinapura’ya davet etti. Böylece Drona, hem Pandavaların hem de Kauravaların gurusu oldu. Ashwatthama da onlarla birlikte savaş sanatında eğitildi, savaşta uzmanlaştı, çeşitli gizemleri ve ilahi silahları öğrendi.

Prenslerle geçirdiği süre boyunca Duryodhana, Ashwatthama’nın atlara olan düşkünlüğünü gözlemler ve ona iyi yetiştirilmiş bir at hediye eder. Karşılığında Ashwatthama’nın kendisine ve dolayısıyla Kaurava’lara olan kişisel bağlılığını kazanır.

Drona öğrencilerinden kendisine dakṣiṇā’sını vermelerini istediğinde; Drupada’nın yakalanmasını talep eder, Kauravalar başarısız olurken, Pandavalar Drupada’yı yener ve Drona’nın huzuruna çıkarırlar. Drona Drupada’nın krallığının kuzey yarısını alır ve başkenti Ahichchhatra olarak ilan eder. Ashwatthama da kral olur.

avatar aswatthama
Asvatthama’nın Arjuna tarafından yakalanışı ve Draupadiye götürülüşü © Wikimedia Commons

Bhairawa

Shiva’nın bir başka vahşi formudur ve bir ölüm Tanrısıdır. Dervişlik, kefaret ve dünyayı aşmak gibi olağanüstü niteliklere sahiptir.

Bhairava, Tanrı Brahma’nın beşinci kafasını kesmiş ve bu kafa bir suçluluk işareti olarak Bhairawa’nın avucuna yapışmıştır. Bu baş, kafatasından başka bir şey kalmayacak kadar çürüdüğünde bile eline sabit kaldı. Bhairawa on iki yıl boyunca suçunun lanetini taşıyarak dolaştı, sonunda affedildi ve Kashi’nin (Varanasi) koruyucu Tanrısı oldu.

avatar bhairawa
Kathmandu’daki Kala Bhairawa heykeli © Wikimedia Commons

Durvasa

Tanrı Shiva, bir keresinde bilge çift Anasuya ve Atri’nin oğlu olarak belirdi. Durvasa, kötü şöhretli, çabuk sinirlenen gezgin bir bilgeydi.

Mahabharata destanında Durvasa, özellikle onur konuğu olarak kendisine iyi hizmet edildiği zaman bol bol lütuflarda bulunmasıyla tanınır. Pandu’nun müstakbel eşi ve Pandavaların annesi Kunti ile arasında geçen olay buna bir örnektir.

Kunti genç bir kızken, üvey babası Kuntibhoja’nın evinde yaşamaktadır. Durvasa bir gün Kuntibhoja’yı ziyaret eder ve ondan kendisine konukseverlik göstermesini ister. Kral, bilge Durvasa’nın bakımı için kızını görevlendirir. Kunti de bilgeyi ağırlama ve tüm ihtiyaçlarını karşılama görevini yapacaktı. Kunti, Durvasa’nın öfkesine ve gecenin tuhaf saatlerinde yemek talep etmek gibi mantıksız isteklerine sabırla katlanır ve ona büyük bir özveriyle hizmet eder. Sonunda bilge memnun olur. Ayrılmadan önce Kunti’ye Atharvaveda mantralarını öğreterek onu ödüllendirir. Bu mantralar bir kadının istediği herhangi bir tanrıyı çağırarak ondan çocuk sahibi olmasını sağlamasını istemeye yaramaktadır. Meraklı ve şüpheci Kunti mantrayı test etmeye karar verir.

Güneş tanrısı Surya’ya yakardıktan sonra ilk oğlu Karna’yı doğurur. Evlenmemiş bir kadının anne olmasının yaratacağı tepkiden korktuğu için yeni doğan bebeği bir sepete koyar ve bir nehire salar. Karna bebek, Hastinapura hükümdarının arabacısı tarafından bulunur ve büyütülür. Bu olaydan kısa bir süre sonra Kunti, Hastinapur kralı Pandu ile evlenir ve Durvasa tarafından kendisine öğretilen aynı mantraları söyleyerek Pandu’nun beş oğlundan üçünü doğurur. 

Karna daha sonra başarılı bir savaşçı ve Pandavaların zorlu bir düşmanı olacaktı. Bu düşmanlık, Kurukshetra savaş alanında, aralarındaki kardeşlik bağından habersiz olan küçük üvey kardeşi Arjuna’nın ellerinde ölümüyle sonuçlanacaktır.

avatar durvasa
Durvasa’nın Shakuntala’ya gazabı © Wikimedia Commons

Shivanın avatarları Grihapati

Bilge Vaishvanara’nın erdemli karısı Suchismati bir keresinde kocasından Şiva’ya benzeyen bir oğul istedi. Vaishvanara, onun aracılığıyla bu dileği dile getirenin Shiva’nın kendisi olduğunu anladı. Bu nedenle bir oğul sahibi olmak için Kashi’ye (Varanasi) gitti.

Kashi’de Vireshwara Linga’ya tapındı, yiyeceğini ve suyunu kısıtlayarak kefaretini yerine getirdi. Bu oruç dönemi uzun süre devam etti. On üç ay sonra Shiva’nın Lingam sembolü küçük bir çocuk şeklinde göründü. Bilge Vaishvanara çocuğu Shiva olarak tanıdı ve onu yüceltti. Tanrı Shiva daha sonra yaşlı bir adam şekline büründü ve Vaishvanara’ya kendisinin enkarnasyonu olacak bir oğul bahşetti.

Bundan sonra Suchismati bir oğul doğurdu. Tanrılar ve bilgeler çocuğu görmek için yanına geldiler. Tanrı Brahma, doğum törenlerini gerçekleştirdi ve çocuğa Grihapati adını verdi. Grihapati büyüyünce inançlı bir çocuk oldu ve Veda yazıtlarını okumayı öğrendi.

shivanın avatarları
Grihapati avatar

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz