Sih Gurularından Guru Ram Das 1577 yılında burada kendi ismiyle anılan Ramdaspur isimli bir yerleşim yeri kurdu ve bu şehre yerleşti. Kendisinden sonra gelen Guru Arjan döneminde burası Amritsar olarak isimlendirildi ve Altın Tapınak burada inşa edildi.
Tarihi
Şehre Altın Tapınak’taki küçük göl nedeniyle “hayat suyu havuzu” anlamına gelen Amritsar ismi konulmuştur. Altın tapınağın arazisini Mughal hükümdarı Ekber bağışlamıştı. Tapınağın yapımında ilk tuğlayı koyan kişi ise Mian Mir isimli bir müslümandı. Bu yapı, 1761’de Amritsar’ı işgal eden Ahmed Şah Dürrani tarafından tahrip edildi. Daha sonra, 1764 ve 1802 tarihlerinde onarılan binanın çatısı Mihrace Ranjit Singh tarafından 100 kilo kadar altın varakla kaplanmış, bu tarihten sonra burası “Altın Tapınak” olarak anılmaya başlanmıştır. Altın Tapınak’ta 500 kilo kadar altın kullanılmış olduğu söylenir.
1948’deki bağımsızlık savaşları sırasında, İngilizlerin özellikle Amritsar’da kitle katliamlarına girişmeleri, Pencab’ta yaşayan insanları derinden sarstı.
Pencap Halkı
Pencabiler, tarih boyunca savaşçı ve mücadeleci olarak bilinir. Yanlarında sürekli olarak bir kama veya bıçağı sembolik de olsa taşıyan bir halkın başka türlü olması da beklenemezdi. 1980’lerde patlayan ayrılıkçı hareketlerin Pakistan tarafından desteklenmiş olması mümkünse de Pencab insanlarının ve Sih dininin savaşçı yapısının bu hareketlerin gelişmesinde önemli bir rolü olduğunu da kabul etmek gerekir.
Pencap eyaleti Hindistan’ın en zengin eyaletlerinden birisidir. Geniş ovalarında yapılan pirinç tarımı burayı önemli bir besin deposu haline getirmiştir. Sanayileşmeye de önem veren Pencabiler bu eyalette pek çok fabrika da kurmuşlardır. Pencap eyaletinin kuzey bölümü Himachal Pradesh eyaletidir. Burası Himalaya dağlarının eteklerindedir. Pencabın her zaman diri ve enerji dolu coğrafik durumu biraz da dağlardan gelen serin ve taze hava sayesindedir.
Gezilecek Yerler
Amritsar’da gezilecek yerler şöyledir:
Altın Tapınak
Amritsar şehrinin görülmesi gereken ilk yeri hiç kuşkusuz Altın Tapınaktır. Burayı sitemizin Altın Tapınak sayfasında inceleyebilirsiniz.
Sınır Kapatma Törenleri
Her gün yapılan bu törenlere gitmek için Amritsar şehrinden öğlenden sonra en geç 15 gibi ayrılmalısınız. Törenin yapıldığı yer 25 kilometre uzaklıktadır, ama törenlerin aşırı kalabalık olması ve güvenlik kontrolleri nedeniyle yolda epey vakit harcayacaksınız. Sınır törenleri için ayrıntılı bilgi sitemizin Sınır Törenleri sayfasında anlatılmıştır.
Jallianwala Bagh – Şehitler Bahçesi
Burayı sitemizin Jalianwala Bagh sayfasında inceleyebilirsiniz.
Durgiana Tapınağı – Silver Temple
Amritsardaki önemli bir Hindu tapınağıdır. Altın Tapınağa nazir yaparcasına bu tapınağa “Gümüş Tapınak” ismi verilmiş. Tapınağın giriş kapısı gümüşten yapılmış durumda. Tapınak içindeki ana tanrı Durga’dır. Gene Altın Tapınağa benzeyecek şekilde Durgiana Mandire ulaşmak için içi su dolu bir havuz üzerine yapılmış olan bir köprüden geçmeniz gerekiyor. Ayaklarınız da su engelinde yıkanıyor.
Sih Müzesi
Burayı sitemizin Sih Müzesi sayfasında inceleyebilirsiniz.
Sheetla Mandir – Ölü yakma yeri
Durgiana Tapınağı yanındaki bu ölü yakma yeri Hindu inanışındakiler tarafından yapılmıştır. Ancak Sih dini üyeleri de ölülerini burada yakmaktadır. Durgiana Tapınağına çok yakın bir yerde bulunduğu için gezinize ölü yakma yerini de ekleyebilirsiniz. Ölü yakma faaliyetleri genelde sabah 10 gibi başlar ve bütün gün devam eder. Ölü yakma yerinde fotoğraf çekilmemesi şeklindeki yasak burada uygulanmıyor. Ama siz gene de fotoğraf çekerken mümkün olduğu kadar uzakta durun. Ölü yakma yerinde küçük platformlar üzerinde önceden yakılmış küllerin bulunduğu yükseltilere ayağınızla basmayın veya üzerine çıkmayın. Bu davranış ölülere saygıyı zedeler.
Partition Müzesi – Bölünme Müzesi
Altın Tapınağa çok yakın bir yerde Chowara Chowk meydanındaki Belediye Binasında bulunur. Hindistan – Pakistan ayrılığı sırasında yaşanmış olaylar, o dönemin tanıklıkları, gazete haberleri, yıkık duvarlar vs. pek çok anı unsuru bu müzede toplanmış. Müzeye giriş ücretli. 2009 yılındaki gezimizde 250 Rupi ücret ödeniyordu. Müzenin içinde fotoğraf çekmek tamamen yasak. Gene de cep telefonu ile fotoğraf çekenlere ses çikartmıyorlar. Müzede bulunan bazı açıklamalar sesli olarak yayınlanıyor. Burada İngilizce dil seçeceğini seçerek konuları daha iyi anlayabilirsiniz.
Müzenin geniş ve ferah düzenlenmiş salonları iki katlı yapıya rahatça yerleştirilmiş, ancak çeşitli objelerin çoklu, birkaç yerdeki sinevizyon gösterileri vs nedenlerle burayı gezmeniz 2 saat sürebilir.
Amritsar Yemekleri
Amritsar’da ne yenir yazısında Amritsar’daki yemeklerden bahsediyoruz.
