Bhagat Singh, (27 Eylül 1907 – 23 Mart 1931). Sonraları kendisine Şehit Bhagat Singh denmiştir. Hindistan bağımsızlık hareketinin en etkili devrimcilerinden biri olarak kabul edilen Bhagat Singh, bir sosyalistti. İngiliz İşgaline karşı devrimci faaliyetlerde bulunmuş bir Sih ailesinde doğmuş, gençlik yıllarında Avrupa’daki devrimci hareketleri incelemiş, anarşist ve Marksist ideolojilere ilgi duymuştur.
Şehit Bhagat Singh – Çocukluğu
Bhagat, köyünde lise ve üniversite bulunmadığı için Lahore’daki D.A.V. okuluna gönderildi. Bhagat Singh, 1921’deki İşbirliği Reddi Hareketi sırasında okulunu boykot etti. Daha sonra Lahore’daki National College’a kabul edildi.
Bhagat Singh, Amritsar’da yaşanan Jallianwala Bağı katliamınının canlı tanığıdır. Katliamdan bir gün sonra Jallianwala Bagh’ı ziyaret etmiş ve kanla ıslanmış toprakları toplamıştır. Her gün kendi kendine bu toprağı kutsamaya benzer bir şeyler yaptığı söylenir. O zamanlar sadece 12 yaşındaydı.
Bhagat Singh, üniversite hayatında sade giyimin sembolü oldu. Giysileri dağınık ve tuhaftı. Yıpranmış ve garip giysilerle dolaşırdı. Üniversiteye bazen Lungi (geleneksel etek) giyerek gelirdi. Üniversite yıllarında National Night Club’ın üyesi oldu. Birçok tiyatro oyununda rol aldı. Kulüp daha sonra İngilizler tarafından kapatıldı.
Ailesi Bhagat Singh’e evlenmesi için baskı yapmaya başladığında birinci sınıfta okuyordu. Kendisine önerilen kızı hiç görmedi ve tanımadı. Ailesiyle evlilik konusunda doğrudan konuşmadı, bunun yerine babasına mektuplar gönderdi. Üniversite eğitimini yarım bırakarak Cawnpore’a (Kanpur) gitti.
İlk tepkiler
Cawnpore’a vardıktan sonra, bir süre gazete satarak geçimini sağladı. Daha sonra Shri Ganesh Shankar Vidhyarthi’nin “Pratap” adlı gazete matbaasında bir iş buldu.
Kartar Singh Sarabha ismindeki Hint devrimcisinin Bhagat Singh üzerinde büyük etkisi oldu. Sarabha’yı akıl hocası olarak görüyordu. Nereye giderse gitsin, onun fotoğrafını yanında taşırdı. Sık sık Sarabha’nın şarkılarını söylerdi. Sarabhanın silahlı devrim idealini öneren “Ghadar Parti”si Bhagat Singh’i çok etkilemişti. Tutuklandığında, cebinde Sarabha’nın bir fotoğrafı bulunmuştu.
Bhagat Singh’i devrimcilere tanıtan, tarih profesörü Shri Jai Chand Vidhyalankar’dı. Onun desteği ile çalışmalarını ilerleten Bhagat Singh, Nawjawan Bharat Sabha’yı kurdu ve Hindustan Cumhuriyetçi Derneği’ni Hindustan Sosyalist Cumhuriyetçi Derneği’ne dönüştürdü.
Bhagat Singh 20 yaşında ilk kez tutuklandı ve babası tarafından 60 bin Rupi (bugün 1 milyon Rupinin üzerinde) kadar bir kefalet ödenerek serbest bırakıldı. Kefaletini geri ödemek için bir ahırda çalıştı ve hatta müşterilere süt dağıttı.
İlk eylemler
Lala Lajpat Rai’nin ölümünün intikamını almak için J. P. Saunders’ı vurdu. Bu olaydan sonra yakalanmamak için sakalını ve saçını kestirdi, Kalküta’ya giden bir trenin en üst sınıfına bindi. Ancak, Kalküta’ya doğrudan gitmedi. Polis Lahore’dan gelen trenleri aradığı için Lahore’dan Lucknow’a, Lucknow’dan Cawnpore’a, Cawnpore’dan Kalküta’ya gitti. Bhagat Singh’in sonradan çok tanınmış olan koloniyel şapkalı ve sakalsız fotoğrafı bu dönemde çekilmiştir.
Bhagat Singh, Kalküta’da Kongre partisi toplantısına katıldı ve Mahatma Gandhi ile ilk kez karşılaştı. Gandhi’nin İşbirliği Yapmama Hareketi’nden vazgeçmesi Bhagat Singh’i çok yaraladı ve bu onu şiddet yoluna sürükledi. Lala Lajpat Rai’nin Hindular ve Müslümanların bölünmesi ve müslümanların başka bir devlet kurması fikrinin gerçeğe dönüşmesinden kaygılıydı. Bunun şiddete ve kan dökülmesine yol açacağından korkuyordu.
Meclisi bombalaması
Bhagat Singh, arkadaşı Batukeshwar Dutt ile birlikte Delhideki Alt Meclise broşürlerle birlikte iki bomba attı. Kimse zarar görmesin diye boş bir salonu hedef almıştı. Bu eylemden sonra ortaya çıkan kaosun içinde kolayca kaçabilirdi, ama orada kalmayı ve “Inqilab Zindabad” sloganını haykırmayı tercih etti. Meclis içine “devrimci literatür” başlıklı bildirileri atmaya başladı. Burada şöyle demekteydi “Bireyleri öldürmek kolaydır, ama fikirleri öldüremezsiniz. Büyük imparatorluklar çöktü, ama fikirler hayatta kaldı.”
Daha sonra teslim oldu, yargı önüne çıkarıldı. Bhagat Singh’in yargılanma süreci gazetelerde yayınlanmaya başladı, bu o zamanlar için çok yeni bir olaydı. Yakalandığı 9 Nisan 1929 tarihinden idam edilene kadar geçen yaklaşık 2 yıl boyunca Hindistan medyası onun mesajını yaygınlaştırmakta önemli bir rol oynadı.
Mahkeme süreci ve hapishane direnişleri sırasında bağımsızlık hakkındaki görüşlerini ve devrimci fikirlerini yayma fırsatı buldu. Gazeteler 2 yıl boyunca Bhagat Singh’in mahkeme salonunda öne sürdüğü fikirler hakkında bilgi verdi. Öüm orucu tuttuğu ünlü direnişi de haftalarca manşetlere taşındı.
Bhagat Singh, Mianwali hapishanesindeyken Hintli mahkumlara eşit muamele edilmesi için açlık grevine başladı. Arkadaşı Dutt ile birlikte 116 gün boyunca açlık grevi yaptı ve isteklerinin karşılanmasının ardından grevi sonlandırdı. Açlık grevi Singh ve Dutt’u o kadar zayıflattı ki, mahkemeye sedyeyle götürüldüler.
Tutuklu kaldığı sürede 700 kitap okuduğu söylenir. Lenin’i ve Karl Marx’ı inceledi. Bhagavad Gita da onu çok etkiledi. Asılmadan hemen önce Lenin’in bir kitabını okuyordu. Rus Devrimi’ni inceledikten sonra, ölümünün Hindistan gençlerine ilham vererek Britanya İmparatorluğu’na karşı birleşmeleri konusunda örnek alınmasını istedi.
İdealleri
O, çatışmada ölmedi. Özgürlük savaşçılarının çoğu çatışmalarda hayatlarını kaybetmişti. Bu devrimciler kitlelerle iletişim kuramıyor ve fikirlerini yayamıyordu. Bağımsızlık için “barışçıl gösteriler” yerine “silahlı devrim”i seçmelerinin nedenlerini asla kimseye anlatamadılar.
Ama Bhagat Singh, bir entelektüeldi, iyi bir eğitim almıştı, kitlelerle iletişim kurmayı biliyordu. Ne söyleyeceğini ve nasıl söyleyeceğini iyi biliyordu, argümanlarıyla İngilizlere karşı propaganda savaşını kazandı. Gazetelerin yayınları Hindistan halkını devrimci bir ruha kavuşturdu, Bhagat Singh, her şehrin ve her kasabanın gündemine oturdu, duruşma salonundaki her konuşması gazetelerde yayınlandı ve milyonlarca insan bu gazeteleri okudu. Bu da halkı hem sevinç hem de öfkeyle doldurdu. Bhagat Singh ve devrimci arkadaşlarını desteklemek için kitlesel protestolar ve toplantılar yapılmaya başlandı. İngilizler bu toplantıları engellemek için sokağa çıkma yasakları uyguladı.
O, intikam peşindeydi. Barışçıl bir protesto sırasında İngilizlerin coplu saldırısında öldürülen Lala Lajpat Rai’nin intikamını alıyordu. Barışçıl protesto yerine silahlı mücadeleyi seçmesinin ana nedeni buydu. O, devrimci örgütün beyniydi. Meclis saldırısından sonra kaçmak yerine dik durma cesareti göstermesi nedeniyle halkın gözdesi oldu, ancak sonunda idam edileceğini biliyordu.
Duruşmalar adil değildi. Önce terör eylemiyle suçlandı, sonra suçlama J. P. Saunders cinayeti davasına çevrildi. Aslında başkası tarafından öldürülen Saunders’ın cinayeti için ağır bir ceza aldı. Ancak, asılmaktan kurtulmak için arkadaşlarını asla terketmedi.
İdamı
İngiliz hükümetine asla teslim olmadı. İngiliz İçişleri Bakanlığı’na yazdığı son dilekçede Singh, vatanları için savaşan askerler gibi kurşuna dizilerek veya top mermisiyle öldürülmek istediğini söyledi. Sıradan bir suçlu gibi asılmak istemiyordu.
Singh’in avukatı Pran Nath Mehta, infazından dört gün önce, hapishanede onu ziyaret ederek af dilekçesi taslağını getirdi, ancak Bhagat Singh bunu imzalamayı reddetti.
22 Mart 1931 gecesi Lahor’u bir toz fırtınası vurdu. Lahor Yüksek Mahkemesi, özel mahkemenin idam cezası verme yetkisini sorgulayan dilekçeleri daha önce reddetmişti. Böylece infazlar kaçınılmaz hale gelmiş oldu. 23 Mart sabahı şafak söktüğünde fırtına dinmişti. Merkez hapishanesi yetkilileri, birbirleriyle fısıltıyla konuşuyordu. Pencap hükümeti, saat 10’da Bhagat Singh ile son kez görüşme yapılmasına izin verdi.
Avukatı Pran Nath Mehta onunla görüştü. İngiliz hükümetinden af dilemesi yönündeki tavsiyeleri Bhagat Singh tarafından küçümsenerek reddedildi.
Bhagat Singh ile 3 yoldaşı Rajguru ve Sukhdev’e idam edilecekleri bilgisi, hapishane müdürü Chhattar Singh tarafından iletildi. Sarsılmış ve kederli Chhattar Singh, Bhagat Singh’e Tanrı’nın adını zikretmesini önerdi. Ancak Bhagat Singh, Lenin hakkında bir kitap okumakla meşguldü, Tanrının adını ağzına almadı.
Bhagat Singh, Müslüman bir temizlikçi olan Bebe’den, idamından önceki akşam kendisine yemek getirmesini istemişti. Bebe, bu isteği hemen kabul etmiş ve kendisine ev yemeği getireceğine söz vermişti. Ancak güvenlik önlemleri nedeniyle Bebe o akşam hapishaneye giremedi.
Yetkililer kargaşa yaşanmasından korktuğu için Lahor hapishanesinin içinde ve dışında yoğun tedbirler alındı. Akşamüstü bölgede sivil ve resmi polis memurları kamp kurdu. Bölge hakimi, şehir hakimi, polis müdür yardımcısı, ve yüzlerce silahlı polis memuru da oradaydı.
Lahor yakınlarındaki Shahdara’dan gelen Massih adlı cellat da hazırdı. Üç devrimci hücrelerinden çıkarıldıkları anda, “İnkilab Zindabad” (Yaşasın Devrim) diye bağırmaya başladılar. Lahore, merkez hapishanesinin yakınındaydılar. Sloganlar her yerden açıkça duyuluyordu. Ölümlerine doğru yürüyen üç adamın bağırışlarını duyan diğer mahkumlar da onlara slogan atarak eşlik ettiler.
Üç genç adam idam yerine vardıklarında, müfettiş yardımcısı Bhagat Singh’e son sözlerini sordu. Singh, insanların yakında Hintli özgürlük savaşçılarının ölümü nasıl cesurca kucakladıklarını göreceklerini ve bunu her zaman hatırlayacaklarını söyledi.
Yüzlerine maske takmayı reddettiler. Hatta Bhagat Singh maskeyi bölge hakiminin suratına fırlattı. Singh ve arkadaşları son kez birbirlerine sarıldılar ve “Kahrolsun İngiliz İmparatorluğu” diye bağırdılar.
Massih kolu çekti. Bhagat Singh ilk asılan oldu. Onu Rajguru ve Sukhdev izledi.
Hindistan’ın 3 cesur kahramanının sonu ve Hindistan tarihinin üzücü bir günü böyle yaşandı. Bhagat Singh asıldığı sırada 23 yaşındaydı.
İdamından sonra
Nehru kendisi için şunları söylemiştir. “Bhagat Singh, terör eylemleri nedeniyle popüler olmadı, çünkü o, o an için Lala Lajpat Rai’nin ve onun aracılığıyla ulusun onurunu savunuyordu. O, bir sembol haline geldi; eylemi unutuldu, sembolü kaldı ve birkaç ay içinde Pencap’ın her kasabası ve köyü, ve kuzey Hindistan’ın geri kalanı, onun adıyla yankılandı.”
15 Ağustos 2008 tarihinde Hindistan meclisine Bhagat Singh’in 5.5 metre yüksekliğinde bronz bir heykeli dikilmiştir. Yanında İndira Gandi ve Netaji Chandra Bose’un heykelleri bulunmaktadır.
Bhagat Singh ile birlikte asılan arkadaşı Batukeshwar Dutt’un kabartma portreleri Hindistan Meclisinin duvarlarına işlenmiştir.
Bhagat Singh için “Shaheed-i Azam” – Büyük Şehit ünvanı yaygın olarak kullanılır.
Lahordaki yerler
Bhagat Singh’in okuduğu Lahore Ulusal Koleji şu anda Pakistan’da bulunmaktadır ve Bradlough Hall olarak bilinmektedir.
Bhagat Singh’in asıldığı yer ve hücresinin bulunduğu bina, infaz yerinin bilinmemesi için İngilizler tarafından yıkılmıştır. Bunun yerine, darağacının bulunduğu yere “Shadman” meydanı yapıldı. Meydanın yakınında bir cami vardır. Caminin minaresi, Bhagat Singh’in hücresinin yıkılmadan önce bulunduğu yerin tam karşısında yer almaktadır.
Shadman meydanının ismi daha sonra Şehit Bhagat Singh meydanı olarak değiştirilmiştir.
