Yazı dizimizde Sih dininin çeşitli Guruları hakkındaki destanları aktarıyoruz. Yazıda ekli olan fotoğraflar Delhi’de Chandi Chowk yakınındaki Bhai Mati Das – Sih müzesinde sergilenmekte olan orijinal tablolardan alınmıştır. Açıklama yazılarının bir kısmı her fotoğrafın yanındaki metinlerden alınmış bilgiler, bir kısmı ise kendi araştırmalarım ile derlediğim bilgilerdir.
Sih Guruları Hikayesi 8 bölümünde Guru Gobind Singh hakkındaki destanları sunuyoruz.
Her dinde çeşitli dini kişilikler hakkında pek çok hikayeler ve destanlar anlatılır. Bu destanların doğru olup olmadığı, anlatılanların abartılı olup olmadığı pek de sorgulanmaz. Belki de doğru olan davranış bunları sorgulamadan oldukları gibi kabul etmektir.
Sih Guruları Hikayesi 8 Guru Gobind Singh
Doğum tarihi : 22 Aralık 1666
Doğum yeri : Patna Sahib, Bihar
Guruluk dönemi : 1675 – 1708
Babası : Guru Teg Bahadur, Annesi : Mata Gujri
Eşi : Mata Ajit Kaur, Mata Sundar Kaur, Mata Sahib Kaur,
Çocukları : Zoravar Singh, Ajit Singh, Jujhar Singh, Fateh Singh
Ölüm tarihi ve yeri: 7 Ekim 1708 – Hazur Sahib, Nanded
Panj Piare – 5 Aşık
1699’da Guru Gobind Singh. hasat festivali olan Vaisakhi gününde izleyicilerinin Anandpur’da toplanmalarını istedi. Sih geleneğine göre, bir gönüllü istedi. Bir kişi öne çıktı, Guru onu bir çadırın içine aldı ve kalabalığın arasına kanlı bir kılıçla tek başına döndü. Başka bir gönüllü daha istedi ve gene kanlı bir kılıçla döndü. Bunu üç kez daha tekrarladı. Sonra Guru, sağ salim durumdaki beş gönüllüyle birlikte dışarı çıktı. Onlara “Panj Pyare – Beş Aşık” adını verdi. Bu kişiler aynı zamanda Sih geleneğindeki ilk Khalsa’yı oluşturdu.
Guru Gobind Singh daha sonra demir bir kasede su ve şekeri çift ağızlı bir kılıçla karıştırıp Amrit (nektar) adını verdiği sıvıyı hazırladı ve Kutsal kitaptan okunan ilahiler eşliğinde Panj Pyare’ye içirdi. Böylece savaşçı bir topluluk olan Khalsa’nın vaftiz töreni ortaya çıkmış oldu. Guru ayrıca onlara “Singh” (aslan) soyadı verdi. İlk beş Khalsa vaftiz edildikten sonra Guru beş kişinin kendisini bir Khalsa olarak vaftiz etmelerini istedi. Böylece Guru Gobind Das altıncı Khalsa oldu. İsmini Guru Gobind Singh olarak değiştirdi. Bu tören, daha önceki Gurular döneminde uygulanan dine kabul ritüelinin yerini aldı.
Bhangani savaşı
Bu savaş, 1689 yılında Guru Gobind Singh ile Raja Bhim Chand liderliğindeki Dağlık bölge Rajaları arasında yapılmıştır. Raja Bhim Chand, Gurunun artan popülaritesini kıskanıyor ve Guru Sahib’in kendi kurallarına uymasını ve kendisine tabi olmasını istiyordu. Dağlık bölge şefleri ayrıca Mughal Hükümdarı Alemgir’in gözüne girmek için Guruya saldırmaya çok hevesliydiler.
Raja Bhim Chand, bir adanmış tarafından Guru’ya değerli eşyalar sunulduğundan haberdar olmuştu. Hediyeler; güzel bir gölgelik, ‘Prasadi’ fili ve büyük bir savaş davulundan oluşuyordu. Raja Bhim Chand o sırada oğlunu evlendirmek üzereydi ve bu düğün gerekçesiyle hediyeleri Guru’dan ödünç almak istedi. Ancak Guru onun niyetinin kötü olduğunun farkındaydı ve eşyaları ona veremeyeceğini söyledi. Bu cevap Raja’yı çok kızdırdı.
Guru Gobind Singh düğüne kendisini temsilen Bhai Nand Chand ve Bhai Daya Ram’ı 125 bin rupi hediye ile birlikte gönderdi. 500 kadar atlı da parayı korumak üzere onlarla birlikte gitmişti.
Raja Bhim Chand, Raja Fateh Prakash ve Guruji arasındaki dostluğu göremedi ve hediyeleri geri göndermezse ve Guru ile dostluğunu bozmazsa evliliği bitirmekle tehdit etti. Raja, kızını düşünerek hediyeleri geri gönderdi ve Guru’ya karşı savaşa girmeyi kabul etti.
Dağlık bölge Rajaları hediyeleri götüren gruba saldırdılar. Guru’nun kuvvetleri cesurca savaşarak kendilerini savundu. Bhai Nand Chand, olayları Guruya anlattı. Guru, Rajaların her an kendilerine saldırabileceğini anladı ve Sih inananlarının savaşa hazırlanmalarını istedi.
1869 yılında dağlık bölge şefleri 30 bin kişilik büyük bir kuvvetle Paonta Sahib’e doğru yürüyüşe geçti. Guru tarafında ise sadece 4 bin kadar Sih asker vardı. Guru Gobind Singh Bhangani savaşında henüz 20 yaşındaydı.
Her zaman Gurunun tarafında bulunan bazı Pathan’lar Bhim Chand tarafından satın alınmıştı. Pathanların yaptıklarını duyan Pir Budhu Şah, bu durumdan derin bir şekilde incindi ve kendi oğullarıyla birlikte 700 müridini Gurunun yanına savaşmak üzere gönderdi. Pir Budhu Şah’ın kendisi de büyük bir cesaretle savaşa katıldı. Bu kanlı savaşta çok sayıda savaşçı öldü. Savaş 12 gün boyunca devam etti ve sonunda Guru Gobind Singh savaşı kazandı.
Savaşın cereyan ettiği Bhangani Sahib isimli bu bölge günümüzde çok saygı duyulan bir yerdir, burada güzel bir Gurudwara bulunmaktadır. Burası, bir taraftan Yamuna nehrinin, diğer taraftan Himalaya dağlarının süslediği bir doğal güzelliğe sahiptir.
Pir Buddhu Şah
Bhangani Savaşı sırasında Pathanların ihaneti Pir Buddhu Şah’ı çok incitmişti. Pir Buddhu Şah, Guru’nun mücadelesinin herhangi bir taht elde etmek için değil, yoksul halka uygulanan zulme karşı yapıldığını anladı. Din, zulüm uygulamak için bir bahane olarak kullanılıyordu.
Guru, Pir Buddhu Şah ve müritlerinin kendisine bağlılığını görünce çok mutlu oldu. Ayrıca Pir’in müritlerinden birçoğunun yanı sıra iki oğlu ile Pir’in kardeşi de çatışmalarda şehit düşmüştü.
Savaştan sonra Guru Gobind Singh, Pir’e değerli hediyeler vermek istedi. Ancak, Pir, geleneğe uyarak, Guru’dan sadece başındaki tarağı ve başına sardığı sarığı istedi. Guru ona bu iki eşya ile birlikte küçük bir de kılıç hediye etti. Pir’in soyundan gelenler bunları kutsal aile hatıraları olarak sakladı. Bu eşyalar halen ailenin Nabha’daki sarayında muhafaza edilmektedir.
Tütün
Guru Gobind Singh ve ordusu Anandpur’a doğru yola çıkmışlardı. Guru’nun atı, bir tarlanın önünde aniden durdu. Guru atını geri çekti ve tarlanın etrafından dolaşarak başka bir yoldan gideceklerini söyledi. Daha sonra Guru’nun askerlerinden birisi Guru’ya neden böyle yaptığını ve yolu uzattığını sordu. Guru şöyle cevap verdi, “O tarlada tütün ekiliydi ve duraklayan ben değildim, tütünün kokusunu alan Mavi Atım daha ileri gitmek istemedi. Böyle kirli bir yerden geçmeyi reddetti”. Atım bile tütün tarlasına girmek istemiyorsa, Sihlerim de böyle bir kirliliğe maruz kalmamalıydı.” Gurunun her eyleminin bir sebebi vardı.
Beş Aşık Vaftiz
Panj Piare (kelime anlamıyla Beş Aşık), 30 Mart 1699’da Anandpur Sahib’deki tarihi divanda belirlendi. Bu sihlerin isimleri şöyleydi:
Bhai Daya Singh,
Bhai Dharam Singh,
Bhai Himmat Singh,
Bhai Mukham Singh
Bhai Sahib Singh.
Bu beş kişi Gurunun elinden “İki ucu keskin kılıç” isimli törenle nektar içmiş ve Khalsa isimli Sih ordusunun çekirdeğini oluşturmuşlardı.
Sih teolojisinde ve Hint klasik geleneğinde beş sayısı özel bir öneme sahiptir. Buna örnekler şöyle :
– Guru Nanak, Japji’de beş elden, yani ruhani gelişimdeki beş aşamadan veya beş adımdan bahseder.
– Ruhen uyanmış bir kişi, “panch” (beş) olarak adlandırılır.
– Eski Hint sosyo-politik kurumu “Panchayat” adı verilen ve ileri yaşlı beş kişiden oluşan bir konseydi. Bu türden beş kişilik bir iç konsey, daha önceki Gurular zamanında bile mevcuttu.
– Guru Arjan’a Lahor’a yaptığı son yolculuğunda kendisine beş Sih eşlik etmiş; halefi Guru Hargobind tarafından her birine komuta etmeleri için 100 silahlı Sih verilmişti.
– Guru Tegh Bahadur, mahkemede yargılanmak üzere Delhi’ye doğru yola çıkarken yanında beş Sih asker vardı.
Baba Banda Singh
Eylül 1708’de Guru Gobind Singh, Babür İmparatoru Bahadur Şah ile birlikte Deccan’a gitmişti. Burada avlanırlarken Madho Das isimli bir münzevi mistiğin kulübesiyle karşılaştılar. Madho Das, kulübede değildi. Guru burada konaklayarak öğrencilerine yemek pişirmelerini emretti. Çünkü günlerdir bir şey yememişlerdi. Kulübede davetsiz misafirlerin bulunduğu haberi Madho Das’a ulaştı ve bu durumdan çok öfkelendi.
Madho Das, Tantra mistisizminde ve büyü işlerinde ustalaşmıştı ve Guru’yu küçük düşürmek için bazı numaralar denedi. Fakat hiçbiri Guru Gobind üzerinde etkili olmadı.
Bunun üzerine Guru ona, “Sen kimsin?” diye sordu. Tüm gizli güçlerini denemiş ve artık yenilgiyi kabullenmiş olan Madho Das, büyük bir alçakgönüllülükle, “Ben senin banda’nım (kölenim)” dedi.
Guru ona kiminle konuştuğunu bilip bilmediğini sordu. Banda, Guru Gobind Singh’den başkası olmadığını söyledi. Guru daha sonra Banda ile uzun bir konuşma yaptı. Onu şimdiki münzevi yaşam tarzından vazgeçmesi için cesaretlendirdi. Guru ondan Tanrı’nın huzurunda doğruluk ve adalet için mücadele edecek gerçek bir savaşçı olarak görevine devam etmesini istedi.
