Mehrangarh Kalesi

Jodhpur şehrinin tartışmasız sembolü, Rajasthan eyaletindeki kale-sarayların en muhteşemi, gece ışıklandırmasıyla tüm kentten görülebilen romantizmi ile mükemmel bir yapıdır.

Ulaşım

Kalenin giriş kapısına mutlaka rikşa ile gidin. Kale, şehirden göründüğü kadar yakın değildir, gidilecek yol da diktir. Kale girişinde bilet satılan yerin yanındaki asansörü kullanmanızı tavsiye ederim. Kalenin en yüksek noktasına asansör ile çıkın. Yürüyerek çıkarken harcayacağınız enerji size daha sonra gerekli olacak.

Tarihi

Mehrangarh Kalesini 1459 yılında Rao Jodha Rathore isimli sultan yaptırmıştır. Devlet merkezini Mandore şehrinden yeni kurulmakta olan Jodhpur şehrine taşırken bu kalenin yapılmasını emretmiş, zaman içinde kendisinden sonra gelen sultanlar da çeşitli eklerle burayı büyütmüştür. Surların yüksekliği yer yer 36 metreye kadar ulaşmaktadır. Kalenin üzerine oturtulduğu kayalar ve kalenin temeli birbirine o kadar uyumlu ve o kadar doğal bir biçimde kaynaşmış durumdadır ki, sanki kale, kayaların doğal bir uzantısıymış gibi görünür.

Tamamı kırmızı kum taşından yapılmış olan kalede büyük bir estetik kaygısıyla yapıldığı belli olan burçlar, jharoka denilen cumbalı pencereler ve kafesli bölümler hanedanın bütün ihtişamını yansıtmaktadır.

Mehrangarh Kalesinin surlarında bulunan toplar türünün ender örneklerindendir. Kalenin geçirmiş olduğu savaşlardan kalan mermi ve top izleri bazı surlarda ve duvarlarda görülebiliyor.

Mehrangarh Müze

Sarayda karşılaşacağınız ilk bölüm. Burada saray ailesine ait, son derece güzel süslenmiş silahlar, kılıçlar, hançerler, zırhlar gibi savaş araç gereçleri sergileniyor. Birkaç tahtırevan da ilginç. Bunlardan birisi, gümüş ve altın kakmalı, üzeri arslan figürleriyle kaplıdır ve Mughal Hükümdarı Şah Cihan tarafından hediye edilmiştir.

Müze içindeki merdivenlerden üst katlara çıkılınca sarayın öteki bölümlerine ulaşılıyor. Bunlardan ilki Minyatür Müzesidir. Burada 18. ve 19. yüzyıldan kalma Marwar tarzı minyatürler sergilenmektedir. Bunlar; saray halkının giysileri, süslü tören giysileri ve gündelik kullanılan eşyalardır.

Kapılar

Kaleye giriş yedi kapıdan sağlanmaktadır. Kapıların en ünlüleri şunlardır:

Jai Pol

“Zafer Kapısı”, Maharaja Man Singh tarafından 1806 yılında Jaipur ve Bikaner ile yapılan bir savaşta kazandığı zaferi kutlamak için inşa edilmiştir.

Fateh Pol

1707 yılında Babürlülere karşı kazanılan bir zaferi kutlamak için inşa edilmiştir.

Gopal Pol

Fateh Pol’den sonraki ikinci Pol’dür.

Dedh Kangra Pol

Üzerinde hala top mermilerinin bombardımanının izlerini taşımaktadır.

Amruti Pol

Dedh Kangra Pol ile Loha Pol arasındadır.

Loha Pol

Kale kompleksinin ana bölümüne açılan son kapıdır. Hemen solda, kocalarının ölümünden sonra yıllar boyunca Sati yapan ranilerin ve bazı prenseslerin el izleri (sati işaretleri) bulunmaktadır. Bunlar, 1843 yılında düşmana teslim olmayarak Sati geleneğine uyan ve intihar eden Man Singh’in eşlerinin avuç izleridir.

Suraj Pol

Saray kompleksine ve Daulat Khana Chauk’a erişimi sağlayan en iç kapı.

Öteki bölümler

Phool Mahal (Çiçekli Salon)

Bu müzeden hemen sonra yaldız kaplı ahşap yapıları, murano camlarından yapılma süslemeleri, olağanüstü tavan dekorasyonu olan bir salona geleceksiniz. Sadece tavandaki altın kaplama işleri için 80 kilo civarında altın kullanıldığıni söylersek işlemelerin güzelliğini anlatmış oluruz. Bu salondaki işlemeleri yapan Arya Singh isimli bir ustanın (bazı kaynaklarda tek kollu olduğu da yazılı) 10 yıl süren çalışmalarından sonra işi bitiremeden öldüğü söyleniyor. Ustanın eksik bıraktığı bölümü hiç kimse tamamlamaya cesaret edememiş. Eksik kalan bu bölümü de salonda göreceksiniz. Bu salon, aynı zamanda Maharaja’nın önemli konuklarını kabul ettiği ve Durbar törenlerinin yapıldığı yerdir.

Thakhat Vilas

Bu oda, Maharaja Thakhat Singh tarafından dışardaki aşırı sıcaktan en az etkilenecek şekilde penceresiz yapılmış, ama içerisi olağanüstü bir şekilde dekore edilmiştir. Freskler ve aynalarla kaplı olan bu yere girilmiyor, fotoğraf çekmek için ise ışıklandırma pek yeterli değil.

Zenane Mahal (Harem Salonu)

Başka saraylardaki gibi Haremdeki kadınlar tamamen ayrı yerlerde bulunuyorlar, ancak saray yaşantısını gözlemelerine izin veriliyordu. Bu saraydaki Harem Salonu da çok ince işlerle bezeli tavan yapısıyla ilgi çekiyor. Harem kadınlarının gözlem yapması için düzenlenmiş kafesli yapılardaki süslemelerin 250 çeşit olduğu ve hiçbirinin ötekine benzemediği anlatılıyor.

Saray çıkışına doğru Holi Chowk ve Moti Mahal isimli iki yer daha göreceksiniz. Holi Chowkta saray halkı Holi festivalini kutlardı. Moti Mahal ise Saray kadınlarının biraraya gelip toplandıkları yerdi. Her iki yer de vitraylarla işlenmiş.

Chamunda Maha Tapınağı

Kale gezisine biraz ara verip Loha Pol kapısından çıkıp 1.5 km. kadar yürüdüğünüzde bu tapınağa gelirsiniz. Buradan çok güzel bir Jodhpur manzarası görülebilir. Dönüşte Loha Pol kapısının yanındaki duvara dikkat edin. Burada turuncu renkli el işaretleri var.