İmparator Ekberin son zaferi Deccan Sultanlarına karşıydı. Ekber Babür İmparatorluğu’nu güneye doğru genişletmek istiyordu. Daha önce Deccan Sultanını Babür İmparatorluğu’na katılmaya davet etmiş ancak bunu kabul ettirememişti. Ekberin son askeri seferi ve daha sonra oğlu, veliahtı Cihangir ile yaşadıkları sorunlar bu büyük hükümdarın son günlerinin çok daha huzurlu geçmediğini gösteriyor.
Son askeri zafer
1591’de Ekber Deccan Sultanlarına son bir şans vermeye karar verdi. Her bir Sultana elçiler göndererek imparatorluğuna katılmaya davet etti. Elçiler olumsuz cevaplar getirdi, Deccan Sultanları’nın hiçbiri boyun eğmemişti. Bu durumda savaş kaçınılmaz oldu.
İki kuşatma
Ekber, Deccan’ı ele geçirmek için Abdur Rahim Han komutasında bir ordu gönderdi. Ekber’in oğlu ve Gujarat valisi olan Şehzade Murad Mirza’ya bir ordunun başına geçerek Abdur Rahim Han ile birleşmesi emredildi. İki ordu buluştu ve 1595 yılında Ahmednagar’ı kuşattı. İki komutan düşmana odaklanmak yerine kendi aralarında bir kan davası başlattılar.
Şehzade Murad çok alkol alıyordu ve tecrübeli bir komutanı dinlemeyecek kadar kibirliydi. Abdur Rahim ise Murad’dan hiçbir destek almadan düşmana karşı savaştı. Düşman kuvvetlerini yenmiş ve dağıtmıştı ama bu bir zafer değildi. Ayrıca savaşı sürdürecek gücü de kalmamıştı. Öte yandan Şehzade Murad 1599’da erken yaşta içki yüzünden öldü.
Ekber bu meseleyle bireysel olarak ilgilenmeye karar verdi. Başkentin sorumluluğunu Şehzade Selim’e bırakıp bir orduyu güneye yönlendirdi. Güçlerine, yerel hükümdarın ordusuyla birlikte saklandığı Asirgarh Kalesi’ni kuşattırdı. Bu arada Ekber ilerledi ve başkent Burhanpur’u 1600 yılında ele geçirdi. Abdur Rahim Han ve Şehzade Danyal da Ahmadnagar Kalesi’ni ele geçirdi.
Asirgarh Kalesi
Asirgarh güçlü bir kaleydi ve iyi savunuluyordu. Daha da kötüsü Ekber, ateş gücünden yoksundu. Goa’daki Portekizlilere kendisine silahlarıyla yardım etmeleri için mesaj göndermişti. Bunu kabul etmelerinin mümkün olmadığını biliyordu ama gene de şansını denedi. Bu arada Şehzade Selim, babasına ve Babür İmparatorluğu’na karşı isyan etti. Ekber Şah hemen başkente dönmesi ve bu çılgınlığa bir son vermesi gerektiğini biliyordu ama kuşatmayı durduramazdı. Ekber, Asirgarh sarayındaki soylulara bol rüşvet vermenin bir yolunu buldu ve Kale’nin kapıları 1601 yılı Ocak ayında açıldı. Ekber kazanmıştı. Bunun son askeri zaferi olacağını bilmiyordu.
Son zafer
Ekber’in son zaferi oğluna karşı oldu. Şehzade Selim (gelecekteki Cihangir), Ekber savaşa gittiğinde başkentin sorumlusu olarak bırakılmıştı. Kendisine bir ordu toplaması ve Mewar’ı ele geçirmesi emredilmişti. Selim bunun yerine hazineden mümkün olduğunca çok servet çaldı ve doğuya kaçtı. Allahabad şehrini aldı ve kendisini Babür İmparatorluğu’ndan bağımsız bir sultan olarak ilan etti. Babürlü yöneticilerin hepsini görevden aldı ve kendi adına para bastırmaya başladı.
Şehzade Selim, babası Ekber’in -kendisi de dahil olmak üzere- bütün oğullarını saf dışı bırakmak ve Selim’in en büyük oğlu (Ekber’in torunu) Kusro Mirza’yı Babür tahtının varisi olarak ilan etmek istediğine inanıyordu. Ekber torununu tercih ediyordu ve onu yetenekli bir kişi olarak görüyordu. Kendi oğullarını tahta layık görmüyordu.
Ekber, başbakanı olan Ebul Fazl’ı Selim’e elçi olarak gönderdi. Ekber’in bilmediği şey, Selim’in Ebul Fazl’dan nefret ettiğiydi. Selim, paralı askerler tuttu ve Ebul Fazl’ı öldürttü. Ekber buna çok öfkelendi. Buna rağmen oğluna karşı savaşmak istemiyordu. Bunun yerine 1603’te başka bir elçi daha gönderdi. Bu sefer bir eşi, Salima Sultan Begüm’ü gönderdi. Bu elçi başarılı oldu. Şehzade Selim, imparatora sunacağı hediyelerle birlikte başkente döndü. Ekber, Selim’i tahtın varisi olarak kabul ettiğini duyurdu. Ancak baba ve oğul arasında artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktı.
Ekber oğluna Mewar Rana’sını dize getirmek için bir orduya liderlik etmesini emretti. Şehzade Selim başkentten ayrıldı ama savaşa gitmeye hiç niyeti yoktu. Bir kez daha başkente dönmesine izin verildi. Dönüşünde çevresine abartılı bir ziyafet verdi, içki ve uyuşturucu alemleri yapmaya devam etti. Kısa bir süre sonra Selim’in ilk eşi öldü. Bu Selim’i eskisinden daha da kötü hale getirdi. Sarhoş ve uyuşturucu bağımlısı oldu. İş göremez durumdaydı ve son derece zalimdi.
Ekber Şah için ise hayat daha da kötüleşiyordu. Şehzade Danyal’ın ölüm haberini aldı. O da uyuşturucu bağımlılığına ve alkolizme yenik düşmüştü. Ekber, imparatorluğun geleceği için Şehzade Selim’in yerine geçmesine izin veremezdi. Ayrıca Hüsrev’i de tahta geçiremezdi. Bunu yaparsa Selim imparatorluğu parçalamak için bir iç savaş başlatacaktı.
Ekber son oğlunun da öteki oğulları gibi ölmesine izin veremezdi. Selim kurtarılmalıydı. Ekber 1604 yılında ordusuyla birlikte başkentten ayrıldı ve Allahabad’a yürüdü. Selim’in kuvvetlerini yenecek ve onu Agra’ya geri sürükleyecekti. Selim’in kötü alışkanlıklarına zorla son verecekti.
Ekber bir kez daha kötü bir haber aldı. Annesi hastaydı ve ölmek üzereydi. Onu görmek için başkente koştu. Birkaç gün sonra annesi öldü. Delhi’de eşi Hümayun’un yanına gömüldü.
Ekber bir elçi aracılığıyla Şehzade Selim’e gizli bir mesaj gönderdi. 1604 yılının Kasım ayında Selim başkente geri döndü. Adamlarını emredildiği gibi şehir surlarının dışında bıraktı. Sarayın önünde uygun bir törenle karşılandı. Baş başa kaldıklarında, Ekber oğlunu son bir kez daha dövdü. Selim’e hasta olduğu için kendisini hapsedeceğini söyledi. Artık alkol ya da uyuşturucu ona ulaşmayacaktı. Babür İmparatoru’na karşı ayaklanan Şehzade Selim’in ordusu ise işledikleri ihanetin cezasını çekecekti. Başlıca subaylar hapsedildi ve ordu dağıtıldı. Atlar ve filler imparatorluk ordusunun bir parçası olmak üzere götürüldü. İsyan nihayet sona ermişti.
Şehzade Selim biraz iyileştikten sonra serbest bırakıldı ve affedildi. İmparatorun varisi olarak görevine devam etti. Ama hâlâ içki içiyor ve uyuşturucu kullanıyordu.
Bu Ekber’in hayattaki son zaferiydi. Selim ve Kusro arasında çıkabilecek bir iç savaşı önlemişti. 1605 yılının Ekim ayında büyük Babür imparatoru Ekber öldü. Yerine Cihangir (dünyanın fatihi) unvanını alacak olan Selim geçti. Cihangir 22 yıllık iktidarı boyunca içki içmeye ve afyon kullanmaya devam edecek olsa da, aktif bir imparator olacaktı.
Kusro’nun sonu
1606’da Kusro babasına karşı isyan etti. Babasının Babür tahtına layık olmadığına inanıyordu. Ne yazık ki Ekber bunu bir ölçüde düzeltmişti. Kusro yakalandı. Cezalandırılması için Delhi’ye getirildi. Bir filin üzerine oturtuldu ve bir caddede geçit töreni yapıldı. Destekçileri yükseltilmiş platformlar üzerinde onun her iki yanında sıralanmıştı. Kusro filin üzerinde geçerken, destekçileri birer birer önünde kazığa oturtuluyordu. Kusro, müttefiklerinin her birinin öldüğünü görmek zorunda kaldı. Daha sonra Kusro kör edildi ve hapsedildi. 1622 yılında idam edildi.
